Tôi cho rằng nghe là kỹ năng ngôn ngữ khó học nhất và tôi từng rất nặng nhọc để có thể nghe hiểu một ngôn ngữ mới vì không biết làm thế nào để ôn tập.
Trước đây, tôi học tiếng Tây Ban Nha khá tốt khi còn ở quê nhà nhưng từ ngày chuyển đến sống tại Argentina tôi mới nhận ra kỹ năng nghe của mình thật tệ. Ở đây, mọi người rất ít khi dùng tiếng Anh trong khi tôi không thể nghe ra họ nói gì bằng tiếng Tây Ban Nha nên thời gian đầu tôi chỉ gật đầu, mỉm cười và nuốm tuyệt vọng để hiểu mọi người xung quanh.
Dần dần, kỹ năng nghe của tôi được cải thiện đáng kể và tôi phát hiện ra trình độ của mình được nâng cao nhờ vào việc hội tụ lắng nghe. Trước đây, tôi học nghe thụ động, tức thị "vào tai này, ra tai kia" mà không nghiêm chỉnh tìm hiểu và ghi nhớ thông tin. Khi sống ở Tây Ban Nha, tôi buộc phải chuyên chú lắng tai, ghi nhớ và nghiên cứu lời nói của mọi người xung quanh và tôi nhận ra đó chính là cách tập dượt kỹ năng này.
Sự khác nhau giữa lắng nghe thụ động và chủ động
Nghe thụ động có nghĩa là bạn lắng tai mà không tụ hợp. chả hạn bạn mở chương trình phát thanh tiếng Pháp trong khi đang nấu ăn, quét dọn nhà cửa để học tiếng nói này. Hãy thử mường tượng tiếng Pháp là tiếng mẹ đẻ, liệu bạn có ghi nhớ quờ quạng nội dung của nó khi đang bận làm việc khác? dĩ nhiên là vô bổ. Nếu với tiếng mẹ đẻ, việc nghe thụ động không có tác dụng thì tại sao nó lại hiệu quả để học ngoại ngữ?
Tôi không hoàn toàn phủ định việc nghe tiêu cực vì đôi khi trong lúc lơ đễnh trí não bạn vẫn ghi nhớ được một đôi từ, hạng hoặc đôi tai bạn sẽ được làm quen với ngoại ngữ. Tuy nhiên, nếu chỉ dùng phương pháp này để luyện nghe, bạn sẽ không thể thành công. Đó là lý do người học tiếng nói cần luyện nghe chủ động, tức là tụ tập lắng tai, lặp đi lặp lại nội dung nghe trong đầu nhiều lần và biến nó thành của riêng.
Việc nghe chủ động giúp bạn phân biệt được những dị biệt vặt vãnh ở những từ có cách phát âm gần giống nhau hoặc cách người bản ngữ luyến láy tiếng nói của họ. chả hạn, người Mỹ thường nói "Wassup". Đây vốn không phải một từ có nghĩa. Nó là cách nói tắt của câu "What’s up?" (kiểu chào của người bản ngữ, rưa rứa câu "Hi, how are you?", có tức là sao rồi).
|
|
Ảnh: Fluent in 3 Months. |
Năm bước luyện nghe ngoại ngữ
Khi luyện nghe, tôi thường dùng tệp âm thanh không dài quá bốn phút với chủ đề tôi yêu thích để duy trì cảm hứng học tập.
1. Nghe nhưng không đọc
Bước trước nhất chỉ đơn giản là nghe tệp âm thanh. Bạn không cần đọc văn bản trước hoặc vừa nghe vừa đọc. Điều quan yếu là bạn phải giao hội nghe và xác định có thể hiểu được bao lăm phần nội dung mà không cần bất cứ sự giúp đỡ nào.
Trừ khi bạn đạt trình độ cao, bước này sẽ tương đối khó khăn. Thay vì cầm hiểu từng từ đơn lẻ, hãy tụ tập tìm ra ý chính của tệp âm thanh. Bạn có thể chú giải những từ khóa giúp hiểu được nội dung chính. Những từ khóa này sẽ là cội rễ ban đầu giúp bạn xây dựng văn cảnh.
2. Nghe lặp lại
Sau khi nghe, nhiều người mắc sai trái vì tức khắc chuyển sang đọc nội dung văn bản. Bước thứ hai chưa phải là đọc mà bạn vẫn nên tiếp luyện nghe.
Trong lần nghe ở bước đầu tiên, bạn có thể ghi chép một số từ khóa chính. Ở lần này, hãy lắng tai cẩn thận, tìm thêm nhiều từ hoặc hạng bỏ lỡ. Đến hiện giờ, bạn đã có thể hình dung đại quát về nội dung tệp âm thanh. Nếu chưa thể mường tưởng ra, đừng lo âu mà hãy tiếp ghi lại những từ khóa quan yếu. Thực hiện liên tiếp nhiều lần, bạn có thể vẽ nên bức tranh tương đối chi tiết về nội dung nghe.
Ở bước hai, tôi khuyến khích các bạn nên nghe ít nhất ba lần với mỗi lần nghe để hiểu thêm một tí về tài liệu. Mục tiêu chính là sử dụng trình độ, kiến thức ngoại ngữ hiện tại để nghe hiểu càng nhiều càng tốt trước khi chuyển sang đọc nội dung. Khi bạn chẳng thể nghe thêm bất cứ từ mới nào, hãy chuyển sang bước tiếp theo.
3. Đọc
Giờ là thời kì để đọc nội dung văn bản. Trong khi đọc, hãy đối chiếu ghi chú của bạn với nội dung văn bản để soát độ chuẩn xác. Nếu gặp từ mới trong văn bản, bước đầu bạn nên đoán nghĩa của từ dựa theo bối cảnh hoặc câu văn. Khi thực thụ không thể đoán được, hãy tra từ điển. Với những từ mới có thể sử dụng trong thực tế, bạn nên ghi lại và tập luyện dùng.
Với những từ bạn nhìn quen mắt nhưng không hiểu rõ nghĩa, hãy cứ tra hỏi cẩn thận vì dù quen mắt bạn vẫn chưa biết cách sử dụng. Một số từ nghe rất khác với bạn vẫn hay tập luyện vì có thể được nói ở tốc độ bản địa. Bạn nên lưu ý chúng khi nghe lại tệp âm thanh.
4. Nghe phối hợp đọc
Khi đã đọc qua nội dung, gieo nghĩa của từ mới, bạn có thể nghe lại tệp âm thành nhiều lần kết hợp đọc văn bản. Đây là bước độc nhất vô nhị bạn kết hợp thị giác và thính giác cùng nhau nên hãy tận dụng nó. ráng kết nối âm thanh nghe được và nội dung văn bản, đặc biệt để ý đến từ mới, của hoặc cách phát âm.
Nếu văn bản chứa nhiều từ mới, bạn nên chia nhỏ tệp âm thanh thành các đoạn để có thể phối hợp nghe hiểu và đọc hiểu cùng lúc. Bạn có thể nghe quơ hoặc nghe một phần nội dung. cá nhân chủ nghĩa tôi thường lặp lại bước này ít nhất hai lần.
5. Nghe không có văn bản
Bước rốt cục là nghe lại tệp âm thanh nhưng thoát ly khỏi văn bản. Đến lúc này, bạn có thể nghe hiểu âm thanh tương đối tốt mà không cần đến sự giúp đỡ bên ngoài.
Trong nhiều ngày sau, hãy nghe lại tệp âm thanh vào thời kì rảnh rỗi. Nếu bước này lặp lại càng nhiều lần, độ tự tin và chừng độ thông đạt của bạn sẽ càng tăng cao. Sau này, bạn có thể mau chóng nắm bắt một số từ hoặc thứ trong giao tế hoặc những tệp âm thanh khác.
Tú Anh (Theo Fluent in 3 Months )
0 nhận xét:
Đăng nhận xét